1.1 Câu chuyện của những người làm việc quần quật nhưng vẫn không khá hơn:

“CÀ PHÊ ĐẮNG HƠN MỖI NGÀY”

Hoàng choàng tỉnh lúc 4 giờ sáng. Mắt cay xè. Người rã rời. “Lại một ngày nữa…” Anh lẩm bẩm, ngồi dậy, đưa tay bóp trán. Cả tháng nay, giấc ngủ của anh luôn chập chờn, những con số cứ nhảy múa trong đầu ngay cả khi anh cố ép mình ngủ.

Anh lê chân ra khỏi giường, khoác tạm chiếc áo khoác mỏng, dắt xe ra đường. Thành phố vẫn đang say ngủ, chỉ có những ánh đèn đường vàng vọt hắt xuống mặt đường lạnh lẽo. Hoàng hít một hơi thật sâu, rồi thở dài. “Mình cứ thế này đến bao giờ?”

Như mọi ngày, anh ghé qua chợ đầu mối. Vừa bước vào, mùi cà phê rang xộc vào mũi. Một mùi hương mà trước đây anh yêu thích, còn bây giờ… nó làm anh nhức đầu. "Mình đã chán nó chưa? Không, không thể chán được… nhưng sao mỗi sáng đi chợ lại nặng nề đến thế?"

Hoàng kiểm tra từng bao hạt, ngửi mùi, thử độ rang, gật đầu với mấy người bán hàng. Tay anh vẫn làm việc theo thói quen, nhưng đầu óc thì không ngừng quay cuồng. "Cái nào cũng tốt, nhưng giá cao quá… Liệu có nên cắt giảm chất lượng chút không? Không, không được. Quán mình sống nhờ chất lượng. Nhưng giá thuê mặt bằng tháng này tăng rồi, nguyên liệu cũng đội lên… Vậy thì cắt gì đây? Nhân viên à? Nhưng bọn họ đã làm việc quá sức rồi… Giảm lương ư? Không, mình không nỡ… Vậy thì chỉ còn cách là bán nhiều hơn nữa."

Anh cắn chặt môi. “Làm sao bán nhiều hơn đây? Chạy khuyến mãi? Mấy lần rồi, cứ khuyến mãi là đông khách, nhưng lời lại chẳng bao nhiêu. Hay là mở thêm chi nhánh? Nhưng sức đâu mà gánh thêm nữa?”

Hoàng lắc đầu, đẩy xe về quán. “Thôi, để mai tính.”

Cả ngày trôi qua trong guồng quay mệt mỏi.

Anh pha cà phê, chạy bàn, kiểm kê hàng hóa, trả lời khách, xử lý hóa đơn… Tiếng máy pha cà phê rít lên, tiếng ly tách lách cách, tiếng khách gọi món… mọi âm thanh hòa vào nhau thành một bản nhạc hỗn loạn.

Mồ hôi rịn ra trên trán, lòng bàn tay dính nhớp vì cả ngày tiếp xúc với cà phê và tiền mặt. Nhưng anh không có thời gian nghĩ đến chuyện đó. Mọi thứ cứ thế kéo anh đi.

“Chưa ăn trưa… kệ đi, lát nữa…”

“Hết sữa tươi rồi… mai nhập thêm…”

“Khách gọi nữa kìa… mình tự bưng cũng được…”

Bận rộn. Liên tục. Không dừng lại được.

Mãi đến tối, khi quán bắt đầu vãn khách, Hoàng mới ngồi phịch xuống ghế sau quầy thu ngân. Cảm giác như linh hồn anh vừa bị vắt kiệt cả ngày dài.

Anh mở sổ doanh thu, lật nhanh qua từng con số. Nhưng càng nhìn, lòng anh càng nặng trĩu. 

"Chỉ nhiêu đây thôi sao?"

Tiền lời ít ỏi nằm chỏng chơ trên trang giấy, như một trò đùa cay đắng. Cả tháng nay, doanh thu tăng, khách đông, nhưng số tiền thực sự bỏ túi vẫn không đáng kể.

“Mình đã làm sai chỗ nào? Sao quán lúc nào cũng đông mà mình vẫn cứ loay hoay với từng đồng lẻ?”

Hoàng nhắm mắt lại, mệt mỏi tựa đầu vào ghế. Một ý nghĩ quen thuộc lại len lỏi vào đầu anh:

“Phải mở thêm quán. Chỉ có làm nhiều hơn mới khá lên được.”

Nhưng ngay lập tức, một giọng nói khác cất lên trong đầu, đầy mỉa mai:

"Thêm một quán nữa? Mày đã kiệt sức thế này rồi, mở thêm thì sống sao? Sáng nay đi chợ mà còn thấy nặng nề, thêm một quán nữa thì sao? Chạy hai chỗ một ngày, gấp đôi công việc, gấp đôi chi phí, nhưng liệu có gấp đôi lợi nhuận không?"

Anh nhíu mày, tay vô thức siết chặt mép sổ.

"Nhưng nếu không mở thêm thì phải làm sao? Cứ thế này mãi à? Ngày nào cũng tất bật, đầu tắt mặt tối, rồi nhận về những con số ít ỏi?"

Hoàng mở mắt, nhìn thẳng vào trang sổ. Những con số không thay đổi. Chúng không bịa đặt! Chúng không nói dối!

Có gì đó sai?

Rất sai!

Càng làm nhiều, càng kiệt sức, nhưng tiền kiếm được lại chẳng đáng là bao.

Hoàng nhìn chằm chằm vào tách cà phê nguội lạnh trên bàn. Đột nhiên, vị đắng của nó giống hệt cảm giác trong lòng anh lúc này.

Anh phải thay đổi!

Nhưng thay đổi thế nào?

Câu hỏi đó cứ lẩn quẩn trong đầu, theo anh suốt cả đêm dài không ngủ.